Home Actueel Terugblik excursie mestvergister Agro Energie Hardenberg en drijvend zonnepark Balderhaar

16 juni 2022

Terugblik excursie mestvergister Agro Energie Hardenberg en drijvend zonnepark Balderhaar

Na de gezamenlijke Werkplaats op 9 juni in Nijverdal, gingen de deelnemers van de Werkplaats op pad. Er vertrokken twee bussen vanuit Nijverdal, één naar mestvergister Agro Energie Hardenberg, de andere naar het drijvende zonnepark in Balderhaar. Lees hieronder de terugblik van deze excursies!

Mestvergister Agro Energie Hardenberg

Agro Energie Hardenberg is een co-vergister die jaarlijks 200.000 ton biomassa verwerkt. Dat komt neer op 10.000 vrachtwagens mest per jaar. De input bestaat voor 70% uit varkensmest. De overige 30% bestaat uit andere materialen zoals afgekeurde voedselproducten uit de zuivelindustrie. Deze substraten zijn nodig om het vergistingsproces te optimaliseren. Een deel van het biogas wordt met behulp van een warmtekrachtkoppeling (WKK) installatie omgezet in elektriciteit. De restwarmte van de WKK wordt hergebruikt om de mest in de vergister op temperatuur te houden. Opgewekte elektriciteit wordt verkocht via Scholt Energy. Een ander deel van het biogas wordt opgewerkt tot groen gas en daarna ingevoed in het aardgasnet.

 

Locatie maakt verschil

Onderweg naar Hardenberg vertelt Harry Roetert, bedrijfsspecialist duurzaamheid en nieuwe energie bij Countus, in de bus dat de locatie zorgvuldig is gekozen. Eén van de initiatiefnemers is akkerbouwer Lammers. Een biogasinstallatie op zijn erf kon niet, omdat de kleine plattelandswegen daarnaar toe ongeschikt zijn voor de vele vrachtwagens met aan- en afvoer. Maar de achterkant van zijn kavel sluit aan op de Duitslandweg, waar aan de andere kant het industrieterrein ligt. ‘Die locatie was ideaal: alle transport via de Duitslandweg en afzet van gas via het gasnet die naar het industrieterrein loopt. Bovendien was er voldoende ruimte voor een forse installatie. Dat maakt deze locatie bijzonder’, vertelt Roetert.

 

Geuroverlast beperkt

Als de bus het terrein van Agro Energie oprijdt, vallen de grote mestvergisters gelijk op. Tien vrachtwagens vol varkensmest lossen dagelijks hun lading. Anders dan verwacht worden de bezoekers bij het uitstappen verrast door een aangenaam zonnetje en een fris briesje. Wie dicht bij de mestvergisters gaat staan, ruikt inderdaad een varkensstalluchtje. Maar op de openbare weg is daar geen spoor van. Dankzij een gesloten gasdicht laad en lossysteem is de geuroverlast beperkt. ‘Dat is duurdere techniek, maar die kosten zijn dankzij de grote schaal van mestvergisting hier geen probleem. De opbrengsten van de eindproducten dekken deze kosten’, aldus Roetert.

Reststof is grondstof

Naast de mestvergisters staan loodsen waar kunstmest wordt geproduceerd van het restproduct van de verwerkte biomassa. Ook wordt hier het biogas verwerkt. Het ruwe biogas bestaat hoofdzakelijk uit methaan en koolstofdioxide en bevat daarnaast andere componenten, waarvan de belangrijkste water, ammoniak en waterstofsulfide zijn. Vele machines en silo’s in de nabijgelegen loods verwerken deze stoffen. Zo wordt de reststof ammoniak omgezet naar de grondstof ammoniumnitraat voor kunstmest. Water en lucht worden gezuiverd. Geen eenvoudig proces getuige de half uur durende rondleiding langs verschillende installaties.  ‘De energietransitie vraagt om een veelzijdige inzet. Dus een grote mestvergister waar mogelijk, maar ook een serie kleinere vergisters op boerderijen, die aan elkaar verbonden zijn via een biogasleiding kan een goede oplossing zijn. Het gaat er om welke oplossing waar het beste past en dat is maatwerk’, aldus de Harry Roetert. Hij adviseert lokale overheden zowel op kleinschalige als grootschalige mestvergisting in te zetten: ‘Het is zaak om binnen de energietransitie alle kansen te benutten. Groot én klein. Mestvergisting hoort daar zeker bij.’

Drijvend zonnepark in Balderhaar

Een betere dag om het drijvende zonnepark in Balderhaar te bezoeken was er niet! Het zonnetje scheen fel over de ruim 40.000 zonnepanelen van het drijvende park. In de bus gaven Maarten Kemperman en Rosanne Bevers van GroenLeven alvast wat tekst en uitleg bij het park.

 

Win-winsituatie

In Kloosterhaar was al een zandwinlocatie. Hierdoor werd het toevoegen van een zonnepark een mooie win-winsituatie. Zo wordt er geen bruikbare oppervlakte, zoals vruchtbare landbouwgrond, gebruikt voor de inzet van zonne-energie. Het drijvend zonnepark, ontwikkeld door GroenLeven, is zo ontworpen dat licht en lucht nog bij het water kunnen komen. Het systeem bestaat uit panelen die licht doorlaten, met brede lichtstraten tussendoor. Zo blijft de waterecologie in balans. Ook het onderwaterleven wordt beschermd, bijvoorbeeld door visjes een schuilplaats te bieden. In samenwerking met IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, wordt de ecologie en biodiversiteit de komende 5 jaar gemonitord.

Op de boot naar het park

Samen met de omgeving

GroenLeven vindt dat de omgeving ook mee moet profiteren van zo’n park. Daarom hadden ze de bewoners in de omgeving een speciale actie aangeboden. Hiermee konden de bewoners zonnepanelen aankopen tegen de kostprijs. Ook konden de bewoners mee-investeren in het park zelf. Daarnaast hebben de buurthuizen van Ebbenbroek, Bruchterveld en Kloosterhaar met geld uit het energiefonds de mogelijkheid om hun gebouwen te verduurzamen. Zo geeft zo’n park ook aan de omgeving een impuls.

Zonnepanelen zover als je kunt kijken!

Het park op!

Eenmaal aangekomen bij het drijvende zonnepark werden we per boot naar het park zelf gebracht. Het wandelen over het park was verbazingwekkend stabiel. Het zonnepark ligt namelijk verankerd in de bodem. Tussen de panelen doorlopen was wat wiebelig, maar volgens de begeleiders vanuit GroenLeven was er nog nooit iemand tussen de panelen gevallen. Eén moet de eerste zijn natuurlijk, gelukkig waren wij dat deze keer niet. Het meest indrukwekkende was de grootte van het park. 9 hectare klinkt natuurlijk al als veel, maar je bevat pas echt hoeveel dat is wanneer je er middenin staat. Het park heeft een vermogen van 16 megawatt. Dit staat gelijk aan groene stroom voor 4.300 huishoudens. Als je dit op land zou willen bereiken, heb je ongeveer het dubbele aan hectare nodig. Zon op water is dus een efficiënte manier van energieopwek waarbij de omgeving er minder last van heeft, én er geen bruikbare grond ten koste gaat.

 

Eén van de vele ankers waarmee het park ‘vast ligt’