Kennisartikelen

High Tech Systems Park verduurzaamt

High Tech Systems Park (HTSP) is een innovatiecampus ontwikkeld op het voormalige Thalesterrein in Hengelo. De circa 30 bedrijven geloven in samenwerking en snelle innovatie: getalenteerde mensen en technisch talent als motor voor die innovaties. HTSP is ontwikkeld door Thales-group in samenwerking met onder andere gemeente Hengelo, provincie Overijssel, HMO, energiepartijen en ontwerp- en ingenieursbureaus.

Thales-group is een technologiebedrijf met 80.000 werknemers in 68 landen, waaronder Nederland. Op de Nederlandse vestiging werken zo’n 1.000 medewerkers. Het bedrijf richt zich op digitale verbinding, big data, artificiële intelligentie en cybersecurity. Het centraliseren van de verschillende werkzaamheden in duurzaam uitgevoerde nieuwbouw was de start van het realiseren van HTSP als energieneutrale campus.

Faciliteiten op het park
HTSP biedt bedrijven een aantrekkelijke omgeving met faciliteiten die ze nodig hebben als moderne werkgevers. Bedrijven kunnen zich vestigen in de nieuwe gebouwen, die zijn ontwikkeld ter plaatse van de oude panden van Thales-group. Er zijn al bedrijven op het terrein die volledig zelfvoorzienend zijn door zonne-energie. In een centraal gelegen Shared Facility Center zijn gedeelde faciliteiten, zoals vergaderzalen, beschikbaar voor alle bedrijven op HTSP. Er zijn voor bedrijven die zich op HTSP willen vestigen geen eisen ten aanzien van duurzaamheid, maar wel op het gebied van supply-chainmanagement.

Nieuwbouw van Thales
Met het centraliseren wilde Thales verbindingen leggen tussen verschillende afdelingen, flexibiliteit, efficiënte en effectieve bedrijfsvoering creëren en beter gebruik maken van de vierkante meters. Nu kan iedereen van Thales overal in het pand werken door de flexibele en gestandaardiseerde kantooromgeving. Met deze nieuwe indeling en manier van gebruiken heeft Thales haar energieverbruik en CO2-uitstoot met 80% gereduceerd.

Director Communications Job van Harmelen: ‘Integraal nadenken over wat je doet en hoe je werkzaamheden invloed hebben op je energieverbruik.’ De CO2 die nu nog uitgestoten wordt, komt van de oude panden die (nog) niet aangesloten zijn op het restwarmtenet, van productieprocessen die gas vragen en van woon-werk verkeer. De nieuwbouw van Thales is aangesloten op een grijswatercircuit: regenwater wordt opgevangen en gebruikt om toiletten mee te spoelen. Daarnaast wordt LED-verlichting met bewegingssensoren gebruikt. De luchtventilatie is voorzien van frequentieregeling. Ook de luchtverversing is aangesloten op het warmte-koude uitwisselingssysteem. Thales gebruikt voor verwarming van de fabrieksruimte de warmte afkomstig van de computers en IT-systemen in de kantoren. Als laatste zoekt Thales verduurzaming ook in circulariteit, zoals de bureaustoelen in de kantoren en de koffie(bekers).

Restwarmte
Tot nu toe lag de focus van verduurzaming op vermindering van de CO2-uitstoot. Hierna volgt de verduurzaming van de oudbouw en het woonwerkverkeer. ‘Het gebruik van restwarmte in de oudere panden vraagt enorme verbouw- en herbouwoperaties met bijbehorende investeringen, maar is financieel en voor de reductie van de CO2 uitstoot echt de moeite waard,’ aldus Van Harmelen. Als dit in gang is gezet, verschuift de focus naar de kern van de werkzaamheden: eco-design en verminderen van het gebruik van zeldzame materialen in het ontwikkelproces en energieverbruik van de producten.

Duurzame mobiliteit
HTSP is slecht bereikbaar met het openbaar vervoer en daarom komen veel werknemers met de auto. Op de parkeerplaats is ruimte voor 900 auto’s. Op dit moment staan daar 22 laadpalen, maar er zijn plannen voor een overkapping met zonnepanelen, waardoor de hele parkeerplaats voorzien kan worden van laadpalen. Thales heeft een fietsenplan om te voorzien in duurzame mobiliteit. Veel werknemers maken gebruik van (elektrische) fietsen. De fietsenstalling biedt plaats aan ongeveer 700 fietsen. Als de overkapping, inclusief zonnepanelen, gerealiseerd wordt, kan Thales voor 75% zelfvoorzienend worden tijdens daguren. Bij ideale omstandigheden leveren de zonnepanelen 1,5MWatt. Thales gebruikt 2MWatt. Op het jaarlijks energieverbruik zou de bijdrage van het zonnepanelenpark 15% zijn: 2GWh op een totaal van 13,5 GWh. Daarnaast blijft Thales voor bepaalde processen en producten afhankelijk van gas.

Restwarmte
Gebruik van restwarmte ‘Bronnet’ is een netwerk voor restwarmte afkomstig van de zoutwinning van het nabijgelegen Nouryon. Het netwerk betreft een slimme technologie waarbij vraag en aanbod op elkaar afgestemd worden. Daarmee is HTSP de eerste innovatiecampus voorzien van een smart grid met warmte en koude uitwisseling op deze schaal. Het Bronnet is een gesloten netwerk van drie pijpen, dat koude en warmte levert aan de bedrijven op het terrein. De warmte en koude komt uit lokale energiebronnen, waaronder dus de restwarmte van Nouryon en warmte en koude uit het Twentekanaal. Zo wisselen zowel kantoren als productiehallen op slimme wijze warmte en koude uit. Het systeem is ontwikkeld als een open verwarmingsnetwerk. Deze aanpak vermindert de CO2-uitstoot van de bedrijven met tenminste 50% en bespaart voor ruim 20% op energie. Alle nieuwbouw op het terrein is aangesloten op het Bronnet. Gemeente Hengelo is van plan om ook een woonwijk op de restwarmte van Nouryon aan te sluiten.

Biodiversiteit
De openbare ruimte in het park is ingezaaid met bloemen en kruidenmengsels en in het midden van het park is een grote vijver geplaatst. Door het plaatsen van vogelkastjes worden koolmezen naar het terrein getrokken, als natuurlijke vijand van de eikenprocessierups.

Tip voor andere ondernemers
Duurzaamheid is een kans om breder maatschappelijk te denken. Pak die kans om te kijken naar je kernprocessen. Wat doe jij en wat betekent duurzaamheid voor jouw activiteit? Iedereen kan zijn CO2-voetprint verkleinen door een aantal stappen te nemen. Maar het is juist interessant dat verduurzaming van je kernactiviteiten bijdraagt aan je concurrentievermogen en bedrijfseconomische activiteiten.

Handreiking Duurzame Bedrijven
High Tech Systems Park is een van de voorbeelden die genoemd staan in de Handreiking Duurzame Bedrijven. Een handig overzicht van maatregelen om de verduurzamen, samengesteld door VNO-NCW Midden, MKB Nederland Midden en de provincie Overijssel. Benieuwd naar alle maatregelen? Kijk hier.