Home Actueel Energietransitie in de gebouwde omgeving: hoe bereik je de juiste mensen?

13 juni 2023

Energietransitie in de gebouwde omgeving: hoe bereik je de juiste mensen?

Isoleren is een belangrijke stap om van het aardgas af te gaan. Om haar inwoners daarbij zo goed mogelijk te helpen, biedt gemeente Zwartewaterland al een aantal jaren kosteloos onafhankelijk advies aan van een energieadviseur. Een aanpak die goed werkt. Maar het bereiken van de juiste mensen bleek lastig. Het project Overijssel Verbouwt van de provincie kwam op het goede moment. Hiermee kon de gemeente haar aanpak verbeteren om de energietransitie van de gebouwde omgeving te versnellen.

Roelof-Jan Naaktgeboren is als adviseur Energietransitie gebouwde omgeving bij de gemeente Zwartewaterland betrokken bij het project. ‘Met het aanbod dat we al een paar jaar hebben, krijgen onze inwoners onafhankelijk advies over de maatregelen die ze kunnen nemen. Dat begint met het volgen van een informatief webinar van een uur over energiebesparende maatregelen. Deelnemers aan het webinar kunnen direct een afspraak maken met een energieadviseur die aan de keukentafel mogelijke maatregelen bespreekt. En via een consortium met lokale marktpartijen, kunnen ze ook meteen een voorstel krijgen om deze maatregelen te laten uitvoeren. ’Inmiddels hebben 330 huiseigenaren via het consortium maatregelen aan laten brengen. Daarnaast heeft een onbekend aantal inwoners waarschijnlijk zelf maatregelen genomen. Een mooie aanpak dus. Maar het blijkt lastig om, behalve de voorlopers, ook andere inwoners te bereiken. Steeds minder mensen komen af op de webinars die we organiseren, terwijl we er wel veel en breed over communiceren via social en traditionele media. We wilden dus beter in kaart brengen aan wie we ons aanbod moeten doen. En hoe bereiken we die mensen?’

Drie opties testen

Eigen en openbare data konden die informatie niet geven. ‘Energielabels hebben we meestal wel in beeld, maar die zijn niet altijd actueel. En veel woningen hebben geen energielabel. Ook weten we het één en ander door de bezoeken van de energieadviseur, die alles bijhoudt. Uiteindelijk krijg je de informatie die je nodig hebt door het mensen zelf te vragen. Dus testten we drie opties: een vragenlijst met tien vragen opsturen, het aanbod om iemand langs te sturen die de energetische situatie in kaart brengt en gewoon de wijk ingaan, aanbellen en vragen. De laatste bleek de meest succesvolle. Met een brief kondigden we onze actie van tevoren aan, we trokken de wijk in, belden aan en namen de vragenlijst door met de mensen. Nagenoeg iedereen was bereid om te helpen. En onze actie zorgde voor reuring in de wijk. Buren wilden graag weten wat we kwamen doen.’

Meters maken

‘Hoe succesvol deze werkwijze ook is, het is ook erg arbeidsintensief om overal langs te gaan. Daarom gaan we woningeigenaren eerst vragen om de gegevens van hun woning in te vullen op de website van de gemeente. Vervolgens combineren we de vragenlijst met de data die er is uit bijvoorbeeld de geografische informatiesystemen en openbare data. Op basis hiervan benaderen we inwoners met een koopwoning van voor 1982 met een energielabel D of lager die nog geen maatregelen hebben genomen via de energieadviseur en het consortium. We hebben nu ongeveer 1.700 woningeigenaren in beeld die volgens ons aan de slag moeten met isoleren. Bij de woningeigenaren die de online vragenlijst niet invullen, bellen we aan. We willen ze niet alleen bevragen over de maatregelen die zijn genomen, maar ook meteen kunnen adviseren. Daar zijn we nu de tools voor aan het inrichten. Zodat we alle data goed kunnen koppelen aan andere systemen, zoals het energieloket. Voor de winter begint willen we de eerste mensen al kunnen helpen. We hebben echt het idee dat we het missende stukje in onze aanpak nu beet hebben. Dankzij Overijssel verbouwt kunnen we meters maken. Uitvinden wat wel en niet werkt en dit delen met andere gemeenten in Overijssel.’

Ook aan de slag: toolbox

Met het project Overijssel Verbouwt wil de provincie, samen met gemeenten en andere stakeholders, bestaande en (deels) ontwikkelde concepten slim inzetten om realisatie van individuele warmtealternatieven te versnellen. Dit project is in de zomer van 2022 gestart en duurt tot de zomer van 2025. Er doen zes gemeenten mee, waar Zwartewaterland er een van is. Op dit moment gaat het project de uitvoeringsfase is. Het Expertiseteam Gebouwde Omgeving helpt gemeenten hierbij. Alle kennis en ervaringen worden gedeeld op de Werkplaatsen van Nieuwe Energie Overijssel. En er is een toolbox beschikbaar voor gemeenten die alvast aan de slag willen.

Bekijk de Toolbox Overijssel Verbouwt

Natuurvriendelijk isoleren

Ook voor deze aanpak vraagt de provincie Overijssel aandacht voor beschermde diersoorten. Kijk hier voor meer informatie.